İnci Köyü Dağ Geleneği Kaç Yıllık?

Şimdiki festival havasındaki piknik günleri, dağ geleneği birkaç yıllık olabilir. Nitekim bu yıl bazı pankartlara yedi yıllık yazılmış. Ama ziyaret yerlerine gidip kurban kesme geleneği Kömürcüoğlu Kadir Altaş’ın görüşüne göre, Türklerin Anadolu’ya gelişi kadar eski. Köyümüzün hâlen en yaşlısı ve köyümüzün son Osmanlısı Cemile Nine de, dağ geleneğini sorduğumuz da “ne bileyim oğul, biz kalktık ziyaret günleri var, hâlâ da var” diyor. Cemile Nine’nin 1911 doğumlu olduğunu hatırlatalım.

Yüzyılların içinden süzülüp gelen eski Türk kültürüne göre çeşitli ziyaret yerlerine, yatırlara kurban kesme geleneği vardı. İslam?dan sonra kurbanlar Allah için kesildi. Ancak yine dağdaki şehitlerin başında, onların ruhuna adanarak. Üstelik bu sadece köyümüze ait değildi. Örneğin; köylülerimiz komşu köylerin Orcuk’un, Kotik’in dağına davet edilir, daha sonra da onlar bizim dağa davet edilirler, güreş müsabakaları olurdu. Çeşitli eğlenceler tertip edilirdi. Kurbanlar kesilir, etler kebap olarak değil de tencerede pişirilir, yenilir, kıl cecimden çadırda oturulur ve sohbet edilirdi. Namaz kılınır, dua edilir ve vaaz dinlenilirdi.

“Yarın keteler pişsin, öbür gün dağa.” bağırmaları da yüzyıllardır devam ede gelen “Ziyaret Günleri”ne aittir. Nitekim şimdiki dağ festivali için bu sözlerin ilanı sadece sembolik. Çünkü ne kete kalmış, ne keçi yoğurdu. Ne kurban kesme kalmış, ne de davul zurna eşliğinde güreş.

Aşağıda size Kömürcüoğlu Kadir Altaş’ın fotoğrafıyla eski dağın “Son Ziyaret Günü”nün Gedük’teki Şaban Emigil’in tarlada çekilen güreş görüntüsünü sunuyoruz.

Son olarak ben de o dağ ziyaretine dair bir olay hatırlatayım. O gün ziyaret yerinden Bökülü’ye yukarı bir tavşan kaçmıştı, ziyaretçilerin bakışları arasında. Tavşan görmenin uğursuz sayılmasından mı nedir, o ziyaretten sonra “Ziyaret Günü” yapılmaz oldu. Şimdi yerine yenisini ikame etmeye çalışıyoruz işte.

İstanbul ve Bursa’daki İnci köylülerin eski dağ günleri anısına düzenledikleri piknikler ile yeni zamanlarda İzmir’deki köylülerimizin kiraz festivalleri çerçevesinde düzenledikleri piknikleri bir başka haber/yazımızda tanıtmak istediğimizi belirtelim.

Bir Soru: Gedükteki bu son dağ ziyaret günü hangi tarihte yapılmıştır?

Eşref ALTAŞ